نقش اپراتور چاپ در چاپخانه

اپراتور چاپ کیست و چه نقشی در چاپخانه دارد؟

در یک جمله، هر محصولی که با کیفیت خوب یا بد در چاپخانه تولید میشود به نحوی ارتباط مستقیم با اپراتور چاپ دارد. البته به این معنی نیست که کاری عمدی یا سهوی خراب یا سالم باشد، خیر. پروسه چاپ به این شکل است که طراح فایل طراحی شده را برای اپراتور میفرستد و او پس از بررسی و چیدمان و اعمال نظارت بر چاپ، آن را برای اجرا و پردازش ارسال میکند. اینگونه میشود که هسته مرکزی چاپخانه ها اپراتور ها هستند. این نقش میتواند به صورت یک نفره یا گروهی اجرا شود و در کنار دیگر فعالیت ها قرار بگیرد بدین گونه که اپراتور چاپ میتواند طراحِ کار هم باشد یا حتی از ابتدا تا انتهای تولید یک محصول را بر عهده بگیرد مانند آن چیزی که در چاپخانه های کوچک میبینیم که یک نفر مسئول تمام بخش های یک سفارش است.

اپراتور چاپ باید چه مهارت هایی  داشته باشد؟

اولین و کلیدی ترین مهارت وی شناخت کار ارائه شده میباشد. یعنی بداند که برای طرح ارسال شده چه ابعاد و چه فرمتی لازم است. گاهی ممکن است طراح به هر دلیلی نکته ای را فراموش کرده باشد و این وظیفه اپراتور است که قبل از اجرای کار آن را به طراح اطلاع دهد و فایل اصلاح شده را تحویل بگیرد.

دومین مهارت آشنا بودن به دستگاه چاپ و سخت افزار آن است. بعضی اوقات پیش آمده که فردی به عنوان اپراتور با عدم آگاهی خود باعث شده سفارش یا حتی دستگاه نیز معیوب شود. شناخت کافی از نرم افزار و سخت افزار چاپ به اپراتور کمک میکند تا بهترین شیوه و زمانبندی را برای اجرا سفارش انتخاب کند. برنامه های گوناگونی برای دستگاه های چاپ ساخته شده که معمولا هر دستگاه نیز با برنامه ای خاص اجرا میشود ولی این امکان نیز وجود دارد که بتوان از دو یا بیشتر برنامه در یک دستگاه چاپ استفاده کرد.

سومین  مهارت که باید در توان نقش اپراتور باشد مدیریت کردن سفارشات است. فرض کنید در یک روز کاری شلوغ که مرتب به فایلهای در حال چاپ اضافه میشود این اپراتور است که باید طبق تیراژ و متراژ و ابعاد و هر فاکتور دیگری سفارشات را دسته بندی و برای چاپ ارسال کند. دخالت در این بخش و اعمال نظر شخصی و سلیقه ای نه تنها پیشرفتی در کار ندارد بلکه باعث تأخیر و حتی ایجاد خسارت مالی میشود.

چهارمین و آخرین مهارت دانش شناخت متریال چاپ است. اینکه چه نوع رنگ و متریالی برای دستگاه و چاپ مناسب است جزء باید های دانش فنی اپراتور میباشد. اپراتور ها باید در این زمینه حساس باشند و هر جنسی را امتحان نکنند. استفاده از رنگ نامرغوب هم به دستگاه آسیب جدی وارد میکند هم پیامد های جبران ناپذیری برای هویت و کیفیت خروجی چاپ خواهد داشت. 

این نکات تنها بخشی از مهارتهای الزامی اپراتور است ولی هر حوزه ای از چاپ نیاز به قابلیت های گوناگون دیگری دارد. مثلاً فردی که عهده دار مسئولیت اپراتور چاپ افست است با چاپ دیجیتال و سابلمیشن تعاریف مختلفی از نقش خود دریافت میکند که باید بر آن مسلط باشد. یکی از تسلط های مهم اپراتور ها شناخت پروفایل های رنگی است که باعث میشود محصول با چه کیفیتی به دست آید. برای چاپ های مختلف، دستگاه های مختلف و حتی جنس رنگ های مختلف باید پروفایل رنگی مختص آن را ساخت. استفاده از پروفایل نامتناسب با رنگ و دستگاه باعث میشود اختلافات زیادی در چاپ به وجود آید. البته ساخت پروفایل از وظایف اپراتور نیست ولی بلد بودن آن میتواند مزیت مهمی برای این نقش محسوب شود.

نمونه استفاده از یک متریال ولی با دو پروفایل مختلف بر روی یک مدل پارچه

 اپراتوری چاپ هم از لحاظ آکادمیک میسر است هم به صورت تجربی و هرکدام مزایا و ویژگی های خود را دارند. اما باید با صرف زمان و تجربه اندوزی و درکنارش یاد گرفتن دانش چاپ به یک اپراتور قابل اطمینان بدل شد. صرف آشنایی با سیستم رایانه و زدن چند کلیک و پاشش رنگ بر روی متریال و شروع چاپ از یک نفر اپراتور نمیسازد ولی این میتواند اولین گام ها در مسیر اپراتور چاپ شدن باشد. در یک جمله میتوان چنین گفت که اگر مجموعه چاپی را مانند یک صفحه شطرنج در نظر بگیریم هر فرد عهده دار نقشی است و اپراتور چاپ اهمیتی مانند مهره وزیر شطرنج در چاپخانه را دارد.