طراح گرافیک کیست؟

طراح گرافیک یا گرافیست کیست؟

وارد یک فروشگاه میشوید. به تصاویر روی برد های تبلیغاتی توجه میکنید. به غرفه محصولات غذایی میروید. بسته بندی یک کالا برایتان جذاب است. همین حین رنگ بندی و طراحی قفسه ها هم به حس خوب شما از محیط کمک میکند. به سمت صندوق میروید و پوشش خاص صندوقدار بنظر جالب و هماهنگ با تم فروشگاه است. پس از خروج احساس رضایتی از خرید خود دارید. تقریباً تمام آن چیزی که ما در طول روز با آنها سرو کار داریم حاصل یک عمل طراحی است که به دست مان رسیده و یک نفر یا یک تیم طراحی برای آن تلاش کرده اند. به طور خلاصه و اصولی طراح گرافیک شخصی است که دوره ها یا آموزش های لازم برای ساخت، ایجاد و خلق یک پیام یا مفهوم را در قالب تصویر را دیده باشد و بتواند آن را ارائه دهد. صرف اینکه هرکسی با نشستن پشت میز کامپیوتر و دانلود و نصب برنامه های گرافیکی و کار با آن خود را طراح یا گرافیست بداند از دید متخصصان این حوزه مزاحی بیش نیست اما اگر کسب مهارت همراه با دانش اندوزی و آموزش در همان بستر باشد چه بسا یک طراح تجربی بسیار قوی تر از طراح آکادمیک فعالیت داشته باشد و بتواند کسب درآمد کند. پس طراح گرافیک نباید حتماً در دانشگاه و زیر نظر اساتید درس خوانده باشد. ایده پردازی و به روز بودن در حوزه طراحی از ارکان اساسی قوی تر شدن است. آشنایی با اشکال و همیشه در حال یادگیری بودن در کنار پرورش خلاقیت از نکاتی است که شخص طراح باید در نظر داشته باشد. طراحان گرافیک معمولاً صبور هستند و میتوانند نظرات مختلف کاری را بشنوند و در ارائه اثر به کار ببرند  ولی مشکل دیگری که با آن مواجه هستند " سطح توقع کارفرمایان " است. 
گرافیست در مورد کاری که به وی سپرده شده ابتدا فکر میکند. طرح های ذهنی میزند و با صاحب و سفارش دهنده گفتگو میکند. وقت میگذارد و نمونه اولیه از طرح را ارائه میدهد. اینجا به دو سطح سفارش دهنده یا مشتری آگاه و ناآگاه برمیخوریم. مشتری آگاه میداند کار چیست و چه توقعی از محصول دارد. حرف طراح را میشنود و نکات مورد نظر خود را فقط بیان میکند تا در صورت امکان در طرح لحاظ شود. اما مشتری ناآگاه که سر رشته ای ندارد کار را برای طراح بسیار سخت میکند. معمولاً این دسته افراد یک طرح در پس ذهن خود دارند یا جایی دیده اند و آن را میخواهند یا اینکه یک عکس در تلفن همراهشان است که عیناً همان را میخواهند حال آنکه طرح مورد نظر مناسب قالب درخواستی باشد یا خیر، فرقی برایشان نمیکند. دوست دارند رنگ های موردنظرشان را در طرح بگنجانند و تصاویر ناهمخوان را کنار هم قرار دهند. در مورد متن هم معمولاً به خود طراح واگذار میشود ولی باید یک سری کلمات حتماً درج شود! چند روز قبل شخصی برای سفارش یک طرح به طراحی مراجعه کرده بود که پیراهنی با طرح اختصاصی گوچی در دست داشت و آن طرح را میخواست. در نگاه اول این کار برای طراح بدون هیچ نوآوری و خلاقیت است و تنها یک کپی از طرح آماده میشود اما اصل قضیه مورد داشت چون آن طرح ها هزینه های چند صد هزاردلاری برای ساختشان صرف شده و هیچ نمونه مشابه ای ندارند و مشتری میخواست با لوگوی جعلی آن را وارد بازار کند. خیالتان راحت باشد آن طراح پس از مطلع شدن از این امر کار را رد کرد. نمونه مشابه دیگری از این حادثه در یک شرکت ایرانی رخ داد. جایی که مشتری عکس یک طرح اجرا شده را برای طراح فرستاد و با اشاره به اینکه این اثر اجرا شده و فروش خوبی داشته و مشابه آن را میخواهد اصرار به آن را داشت ولی متوجه دو موضوع نشده بود. یک؛ این طرح ثبت شده و در اختیار آن مجموعه میباشد و هرگونه کپی برداری از آن پیگرد قانونی دارد. دو؛ طراح آن طرح همان کسی بود که به ایشان درخواست داده بودند. متأسفانه بعضی افراد صرف به اینکه کاری را انجام داده باشند حاضر میشوند حقوق صاحب اثر را، خارجی و داخلی، را نادیده گرفته و برای کسب درآمد به نقض قانون کپی رایت تن دهند.

در پاندمی کرونا طبق گزارشات بیشترین آسیبی که متوجه کسب و کار ها شد برای طراحان بود و با شروع اعتراضات در ایران در چندماه گذشته با قطعی اینترنت باز هم این قشر طراح بود که منابع خود را محدود شده تر دید و متحمل ضرر مالی شد. در این شرایط افراد تازه وارد به بازار و فریلنسر ها نیز به دنبال شغلی مناسب بودند و با جستجو در بین آگهی های استخدام طراح متوجه میشویم که بعضی از درخواست کنندگان انتظارات یک تیم تولید محتوا و تبلیغات را از یک نفر دارند! برای مثال در یک آگهی که حداکثر حقوق در سال 1401 شمسی مبلغ 8 میلیون تومان در نظر گرفته شده بود قابلیت های طراح مدنظرشان شامل تسلط کامل بر نرم افزار های Photoshop - Illustrator - CorelDraw - Premiere - Cinema 4D - After Effect - Indesign و مهارت چاپ پوستر و کاتالوگ و بروشورو لوگو و طراحی جعبه و بسته بندی و پست و استوری سازی و تعامل با پیج های دیگر و آشنایی با فیلمبرداری و عکاسی و نگارش و اصلاح متون تبلیغاتی و... بود. خب حالا باید تفکیک کنیم.

انتظار داریم یک طراح هر آنچه مرتبط با تصویر است را بداند؟ اصلا به این صورت نیست و این یک ناآگاهی از شرح وظایف است. طراح گرافیک، ادیتور فیلم نیست. تدوینگر نیست. طراح گرافیک مسئول تبلیغاتی نیست. طراح گرافیک اپراتور چاپ نیست. طراح گرافیک ادمین پیج نیست. طراح گرافیک فیلمبردار نیست. طراح گرافیک نویسنده نیست. و قطعا شخصی که تسلط بر تمام این موارد داشته باشد حقوق و مزایای درج شده در آن آگهی برایش حداقل باید 2 الی 4 برابر باشد. در ساخت یک محصول مانند پوستر به صورت اصولی و حرفه ای حداقل 3 نفر باید مشارکت و با یکدیگر تعامل کامل داشته باشند. عکاس، نویسنده و طراح. سوال پیش می آید که نوشتن متن یک پوستر یا بروشور کار پیچیده ای نیست بخاطر آن هزینه اضافی پرداخت شود و ذوق طراح کافی نیست؟ جواب قطعاً خیر است. نویسنده با علم به اینکه میداند درج کدام کلمات و چگونگی استفاده از آن در تصویر و قرار گرفتن کلمه در کجای کادر چه تأثیری بر مخاطب دارد باید با طراح تعامل داشته باشد حتی برای نوع تایپوگرافی یا کالیگرافی آن. توجه داشته باشیم در حال صحبت از یک کار حرفه ای هستیم. هستند طراحانی که صفر تا صد یک پروژه را خود بر عهده میگیرند و بهترین کار را تحویل میدهند اما در کنارشان یک تیم قرار دارد یا با افرادی در بخش های مختلف ساخت کار مشورت میکنند. اصولاً کار طراحی، در سطح حرفه ای، یک فعالیت گروهی است و بهترین و جامع ترین نظرات خروجی مناسبی شکل میدهد. برای مثال بازطراحی یا ریدیزاین لوگوی شرکت شیائومی که سروصدای زیادی نیز به پا کرد توسط طراح و استاد معروف Kenya Hara و تیمش به مدت 1 سال طول کشید و البته هزینه سیصدهزاردلاری نیز برای برند شیائومی به همراه داشت. 

حوزه های طراحی مختلف است و بهتر است بدانیم که تخصص در یک زمینه ممکن است طراح را از نوآوری های داخل شده در حوزه دیگر کمی دور کند چون وقت و ذهن خود را معطوف به تخصص پیش رویش کرده است. طراحی لباس، طراحی پارچه، طراحی لوگو، طراحی تبلیغات، طراحی صنعتی، طراحی سایت، طراحی رابط کاربری، طراحی جعبه و بسته بندی، طراحی ایده یا ایده پردازی و چند مورد دیگر از حوزه های مختلف این صنعت است. طراح نباید حتماً اپراتور هم باشد ولی آشنایی با فنون چاپ و اجرای برخی از محصولات میتواند به بهتر شدن طرح و خروجی نهایی کمک بسزایی داشته باشد. 

توجه داشته باشیم که بنر های مناسبتی، کارت ویزیت های آماده، تراکت های آماده، لوگو های آماده هزینه طراحی ندارند و قبلاً به صورت رایگان در اختیار استفاده عموم قرار گرفته است.